काठमाडौं: अफगानिस्तानमा तालिबान शासनको त्रासका कारण अमेरिका जान लागेका हजारौं अफगानी शरणार्थीहरू पाकिस्तानमा अड्किएका छन्।
अमेरिकी पूर्वराष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले शरणार्थी प्रवेश रोक्ने कार्यकारी आदेश जारी गरेपछि उनीहरूको अमेरिका जाने बाटो बन्द भएको हो। सो आदेशअनुसार आगामी ९० दिनसम्म कुनै पनि देशका शरणार्थीहरू अमेरिका प्रवेश गर्न पाउने छैनन्।
हाल पाकिस्तानमा १५ हजारभन्दा बढी अफगानी शरणार्थी छन्, जसलाई बाइडेन प्रशासनले अमेरिका लैजाने प्रतिबद्धता जनाएको थियो। २०२१ मा अफगानिस्तान छोड्नुअघि अमेरिकाले हजारौं शरणार्थीहरूलाई संरक्षण दिने आश्वासन दिएको थियो। तर ट्रम्पको आदेशपछि ती सबै शरणार्थीहरूको भविष्य अन्योलमा परेको छ। उनीहरूलाई डर छ कि यदि फर्किन बाध्य भए, तालिबान सरकारले उनीहरूको जीवन संकटमा पार्न सक्छ।
हालैका दिनहरूमा अफगानी शरणार्थीहरू इस्लामाबाद-रावलपिंडीका सडकहरूमा प्रदर्शन गर्दै ट्रम्पको निर्णय फिर्ता हुनुपर्ने माग गरिरहेका छन्। यदि निर्णय उल्टिएन भने उनीहरू थप कठिनाइमा पर्ने चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।
यसैबीच, पाकिस्तान सरकारले पनि अफगानी शरणार्थीहरूलाई देश छोड्न आदेश दिएको छ। पाकिस्तान सरकारले तेस्रो देशमा जान नसक्ने शरणार्थीहरूलाई मार्च ३१, २०२५ भित्र देश छोड्नुपर्ने जनाएको छ।
शरणार्थी समूहहरूले पाकिस्तान सरकारको यस निर्णयको कडा आलोचना गरेका छन्। उनीहरूको भनाइ छ— अफगानिस्तान फर्किनुपरेमा उनीहरूको जीवन जोखिममा पर्नेछ।
अफगान इभ्याक समूहका संस्थापक सीनले यो संकट समाधान गर्न प्रयास भइरहेको जानकारी दिएका छन्।
तालिबान सत्तामा आएपछि लाखौं अफगानी नागरिक छिमेकी देशहरूमा भागेका थिए, जसमा सबैभन्दा बढी पाकिस्तान र इरान पुगेका थिए। पाकिस्तानमा पहिल्यै झन्डै ३० लाख अफगानी शरणार्थी थिए, जसमध्ये धेरैजसो १९८० को दशकमा सोभियत आक्रमणको समयमा आएका थिए।
तालिबान पुनरागमनपछि पाकिस्तानमा थप ६ लाख अफगानी शरणार्थी पुगेका थिए। पाकिस्तानले २०२३ को अन्त्यतिर अवैध अफगानी शरणार्थीहरूलाई फिर्ता पठाउने अभियान सुरु गर्यो।
हालसम्म १५ लाखभन्दा बढी अवैध अफगानीहरूलाई पाकिस्तान छोड्न आदेश दिइसकिएको छ। पाकिस्तानको यो कदमप्रति तालिबान सरकारले आपत्ति जनाएको छ, तर पाकिस्तानले आफ्नो राष्ट्रिय सुरक्षालाई कारण देखाउँदै कारबाही जारी राखेको छ।
